Spadkobiercy ustawowi – kto ma prawo do dziedziczenia

W przypadku, gdy spadkodawca nie pozostawia po sobie testamentu, obowiązuje dziedziczenie ustawowe. Ta forma dziedziczenia obowiązuje także w sytuacji, gdy testament został sporządzony, jednak żaden ze spadkobierców nie chce lub nie może dziedziczyć.

W kręgu spadkobierców ustawowych znajduje się pięć grup. Wyznaczone są one zgodnie z więzami pokrewieństwa, prawnymi oraz powinowactwa.

Dziedziczenie ustawowe

W dziedziczeniu ustawowym dochodzi do powołania spadkobierców grupami. Obowiązuje tu zasada pierwszeństwa. Jeśli z danej grupy przynajmniej jedna osoba chce lub może dziedziczyć, dochodzi do dziedziczenia właśnie w tej grupie. Kolejna grupa może liczyć na dostęp do spadku dopiero wtedy, gdy wcześniejsza grupa z kręgu spadkobierców, a dokładniej żadna z osób z wyznaczonej grupy, nie chce lub nie może dziedziczyć spadku.

Pierwsza grupa

W pierwszej grupie dziedziczenia są zstępni i małżonek spadkodawcy. Do zstępnych zalicza się dzieci, wnuków oraz prawnuki. Małżonek i dzieci spadkodawcy dziedziczą w równych częściach, przy czym małżonkowi nie może przypadać część mniejsza niż 1/4 spadku.

W tej grupie uwzględnia się także dzieci adoptowane. Dopiero gdy nie ma zstępnych, spadek może być dzielony na osoby z drugiej grupy.

Druga grupa

W drugiej grupie dziedziczenia są: małżonek, rodzice, rodzeństwo oraz zstępni rodzeństwa spadkodawcy. Do tych ostatnich zalicza się bratanków i bratanice oraz siostrzeńców i siostrzenice, a także ich dzieci.

W drugiej grupie dokonuje się niekiedy podziału na dwa oddzielne kręgi. Jedną niejako podgrupę tworzą małżonek i rodzice, drugą zaś małżonek, rodzeństwo i zstępni rodzeństwa. Przejście do kolejnej grupy dziedziczenia jest możliwe wtedy, gdy nie występuje żaden ze spadkobierców z tej głównej grupy.

Trzecia grupa

W trzeciej grupie dziedziczenia są dziadkowie spadkodawcy oraz zstępni dziadków spadkodawcy. Gdy brak jest spadkobierców z tej grupy, ustawowo dziedziczenie przechodzi na osoby zaliczane do czwartej grupy spadkobierców.

Czwarta grupa

Do czwartej grupy zaliczani są tylko pasierbowie spadkodawcy. Mowa zatem o dziecku małżonka z innego związku, ale nie adoptowanego, czyli nie przysposobionego.

W tej grupie spadek dzielony jest na wszystkich pasierbów spadkodawcy, czyli z każdego małżeństwa, a nie tylko z ostatniego.

Piąta grupa

W piątej grupie dziedziczenia znajduje się gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. Tym ostatnim może być również Skarb Państwa, w przypadku gdy nie udało się ustalić ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy na terenie Polski. Zasada ta obowiązuje również wtedy, gdy ostatnim miejscem zamieszkania spadkodawcy było terytorium poza Polską.

Kwestie związane z dziedziczeniem zazwyczaj wychodzą na światło dzienne, gdy umiera ktoś z rodziny. Dla najbliższych osób to trudny czas, który poświęcają na żałobę, ale i wiele formalności niezbędnych do załatwienia. Gdy w grę wchodzi prawo spadkowe, adwokat specjalizujący się w takich sprawach będzie nieocenioną pomocą. Wspomoże w kwestiach prawnych i pozwoli w miarę możliwości szybko uporać się z formalnościami, które mogą przerosnąć rodzinę będącą w żałobie.

Artykuł partnera